Delikatne płatki kwiatów o mocnych kolorach: amarylis zachwyci nawet te osoby, które na kwiaty nie zwracają specjalnej uwagi. Roślina jest tak samo piękna, jak i wymagająca, chociaż znawcy upierają się, że nie wymaga wyjątkowej pielęgnacji. Dowiedz się, jak dbać o tę wyjątkową roślinę, by uraczyła nas pięknem swoich kwiatów. Przeczytaj, jak rozróżnić znany nam amarylis hippeastrum od prawdziwego amarylisa belladonna i dlaczego nazwy roślin zostały pomieszane!
Amarylis, co to za roślina?
Amarylis, o którym jest dzisiejszy wpis, to pochodzący z Ameryki Południowej kwiat z rodziny amarylkowatych. Amarylis (hippeastrum) to roślina doniczkowa, która stanowi wspaniałą ozdobę domu, a jej kwiaty są tak czarujące, że trudno odwrócić od nich wzrok. Niewątpliwą zaletą amarylisa jest pora jego kwitnienia. Soczyste kwiaty pojawiają się w okresie zimowym, na przełomie grudnia i stycznia. To pora, kiedy szczególnie brakuje nam wiosny i rozkwitającej natury. Tym bardziej więc warto zadbać, by amarylis zagościł w naszym domu.
- Amarylis ma duże cebule, które mierzą od 5 do 12 cm średnicy.
- Hippeastrum wyróżnia długa na około 60 cm łodyga pusta w środku i znajdującej się na jej końcu kielichowate kwiaty. Na końcu łodygi znajdziemy maksymalnie 4 duże i rozłożyste kwiaty.
- Amarylis ma również liście. Z jednej cebuli wyrasta od 2 do 7 zielonych, podłużnych liści. Liście są położone niżej ku ziemi w doniczce. Wyrasta z nich długa łodyga, która zwieńczona jest kwiatami. W przypadku amarylisa liście są akcentem, na który zwraca się niewielką uwagę.
- Kiedy amarylis rośnie lubi mieć dużo słońca. Stopniowo kwiat będzie się odginał na łodydze właśnie w kierunku światła. Kiedy roślina osiąga pełnię kwitnienia, można przestawić ją z dużego słońca na bardziej zacienione miejsce, gdyż wtedy wolniej przekwita.
- Roślinę należy pielęgnować w temperaturze pokojowej, od 18 do 25 stopni.
- Cebulę amarylisa można wykorzystać więcej niż raz. Wystarczy wykopać ją z ziemi i przechować w suchym miejscu na czas kilku tygodni, by po upływie tego czasu ponownie móc umieścić ją w doniczkę i podlewać, zachęcając do wzrostu.
Pielęgnacja amarylisa nie jest uznawana za skomplikowaną, ale musimy być uważni, jeśli chodzi o podlewanie rośliny. Więcej na temat pięgnacji rośliny powiemy w dalszej części artykułu.
Jak wiele innych roślin ozdobnych, również amarylis z rodziny amarylkowatych ma wiele odmian. Mały kłopot z nazewnictwem tej rośliny nie ma jednak nic wspólnego z rozmaitością tego gatunku. Można powiedzieć, że amarylisem nazywamy nie ten roślinę, co trzeba. A wiąże się z tym dość ciekawa historia.
Dzisiaj mamy na wyciągnięcie ręki egzotyczne kwiaty, warzywa i owoce z całego świata. Kiedyś wszystko to musiało odbyć bardzo długą drogę przez morza i oceany. Nic dziwnego, że z początku nikt nie trudnił się przewozem roślin ozdobnych. Kiedy jednak nastała moda na kwiaty egzotyczne, organizowano wyprawy z prawdziwym rozmachem. Historia podaje, że ludzie ryzykowali własnym życiem, żeby przewieść piękne egzotyczne rośliny.
Kojarzy się to trochę z piękną powieścią Aleksandra Dumas „Czarny Tulipan”, w której główny bohater całe swoje życie podporządkował i poświęcił ratowaniu wyjątkowych cebulek z tulipanem o niespotykanej, czarnej barwie. Handlarze z takim samym zapałem walczyli o najlepsze kwiaty. Ogrodnicy doszukują się w tej historii związku z błędnie nazwaną rośliną. Otóż w końcu zaczęło przybywać do Europy tak dużo roślin, że nie sposób było je od siebie odróżnić. W efekcie amarylisem nazwano zwartnicę (hippeastrum), czyli roślinę pochodzącą z Ameryki Południowej. Przy czym prawdziwy amarylis pochodzi z Afryki Południowej. Obie rośliny są do siebie trochę podobne.
Czym różni się zwartnica od amarylisa?
Mówiąc najprościej, roślina, którą nazywamy amarylisem jest tak naprawdę zwartnicą (hippeastrum). Sami musicie przyznać, że amarylis brzmi znacznie lepiej, a że zwartnica jest w Polsce popularniejsza od prawdziwego amarylisa, nazwa szybko przylgnęła do hippeastrum na dobre.
- Prawdziwy amarylis kwitnie późnym latem i jest rośliną ogrodową, w przeciwieństwie do amarylisa-zwartnicy, którego uprawiamy w doniczce i podziwiamy zimą lub wczesną wiosną.
- Pochodzący z Afryki amarylis ma drobne, liczniejsze kwiaty będące zwieńczeniem długiej łodygi. Z wyglądu są one bardzo podobne do hippeastrum, natomiast odróżnia je przede wszystkim ich ilość na łodydze. Zwartnica zwieńczona jest maksymalnie 4 dużymi kwiatami, przy czym amaryllis belladonna ma ich do 12 i są one sporo mniejsze.
- Warto zwrócić uwagę również na łodygę. Amarylisy afrykańskie mają pełną łodygę, a hippeastrum ma łodygę pustą w środku.
Amarylis: uprawa i pielęgnacja
Amarylis można kupić w postaci wyrośniętego kwiatu w doniczce lub w postaci cebulki. Prawdziwi miłośnicy uprawy roślin na pewno wybiorą tę drugą opcję. Zanim będziemu pielęgnować kwiat, musimy zadbać o cebulę.
Jak sadzic cebule amarylisa?
Okresem kwitnienia rośliny możesz trochę sterować. Cebula zamienia się w pęd z kwiatem w okresie 8 tygodni. Cebule sadzimy więc do doniczek jesienią, około 4 tygodnie przed okresem kwitnienia. Za miesiące idealne do rozpoczęcia uprawy uznaje się październik, listopad, grudzień i początek stycznia. Uprawa da wspanialszy efekt, jeśli cebulki będą miały dostęp do dużej ilości słońca. Warto więc posadzić cebulki pod koniec grudnia lub na początku stycznia, kiedy dnia przybywa a słońce świeci intensywniej.
Do doniczki wsypujemy ziemię odpowiednią dla roślin doniczkowych, amarylis nie jest pod względem podłoża specjalnie wymagający, ale ziemia powinna być żyzna. Na spodzie doniczki umieszczamy warstwę drenażową z kamyczków lub żwiru.
Ważne, by cebula była umieszczona w ziemi na 1/3 wysokości. Cebula musi trochę wystawać z doniczki. Co jakiś czas cebule hipeastrum przyda się nawożenie. Możemy użyć w tym celu nawozu uniwersalnego i stosować go co trzy tygodnie. Nawożenie przerywamy w okresie kwitnienia rośliny. Amarylis potrzebuje przerwy od nawożenia jak wszystkie rośliny, bez względu na to, czy uprawa ma miejsce w domu, czy ogrodzie.
Okres przydatności cebuli
Hipeastrum kwitnie w określonym czasie, przy czym należy pamiętać, że po przekwitnięciu rośliny zabieramy się za pielęgnację cebuli. Czas ten nazywa się okresem spoczynku. Cebulę należy wykopać z ziemi, oczyścić i schować w przewiewnym, suchym miejscu. Okres spoczynku cebuli sięga od 6 tygodni do 8. Po tym czasie cebulę można ponownie wykorzystać i spodziewać się, że zimą wyrośnie z niej piękny kwiat.
Jak pielęgnować amarylis?
Wzrastający kwiat stawiamy w doniczce w nasłonecznionym miejscu, na przykład na parapecie. Sprzyja to szybszemu wzrostowi rośliny z cebuli. Hipeastrum trzeba podlewać w sposób umiarkowany. Wody lejemy tyle, by ziemia w doniczce była stale wilgotna.
Jesienią, kiedy zbliża się pora kwitnienia, zwiększamy częstotliwość podlewania. Rośliny nie wolno jednak przelać. Amarylisy nie znoszą tego i możemy stracić przepiękną roślinę przez zbyt pieczołowite podlewanie, które spowoduje zgnicie cebuli. Wbrew pozorom ten błąd często się zdarza. Warto zatem zapamiętać, że roślina potrzebuje więcej wody tylko, kiedy pojawiają się kwiaty. Kiedy rośnie i po przekwitnięciu hipeastrum należy podlewać rzadko.
Co jakiś czas powinniśmy przestawiać doniczkę na parapecie, by kwiat był skierowany z różnych stron w kierunku słońca. Pęd rozwija się w temperaturze 18 do 25 stopni.
Hippeastrum pozostaje piękna przez tygodnie, a kiedy przychodzi czas przekwitania, kwiaty zaczynają opadać. Wątłe płatki kwiatów można oberwać, ale ważne jest, by kwiat dalej podlewać i nawozić, aż do końca lata. Ten okres jest idealnym czasem dla rozwoju cebuli. Zwiększa swój rozmiar, nabiera sił i w przyszłym sezonie będzie gotowa wydać z siebie jeszcze piękniejsze kwiaty.
Kiedy liście rośliny zaczynają żółknąć to znak dla nas, by przestać ją podlewać. Zwykle ma to miejsce w sierpniu. Pozwalamy roślinie powoli wysychać, ponieważ nie jest to oznaka umierania rośliny, a przechodzenie w stan spoczynku. Kiedy części zielone wyschną, przenosimu doniczkę w chłodne miejsce i jest to dobry moment, by wykopać cebulkę. Można ją również pozostawić w doniczce na przyszły sezon.
Stosując się do kilku określonych jasno zasad, mamy szansę rokrocznie cieszyć się przepiękną rośliną doniczkową, której kwiaty i liście tworzą niepowtarzalną kompozycję. Doświadczeni milośnicy roślin zapewne już nie mogą się doczekać kolejnego sezonu. Czy osoby początkujące powinny brać się za uprawę amarylisa? Mimo że w trakcie dbania o amarylis łatwo o błąd, faktycznie nie jest to bardzo wymagający okaz.
Zdjęcia pochodzą z serwisu pixabay.com
